प्रत्येकाला सहन करावेच लागते TDS आणि TCS या करांचे ओझे, जाणून घ्या दोघांमधील नेमका फरक https://ift.tt/wh9rn7Q

मुंबई : प्रत्येक नोकरदार व्यक्तीला, व्यावसायिकाला दोन प्रमुख करांचे ओझे सहन करावे लागतेच. त्यांपैकी एक आहे उत्पन्नाच्या स्त्रोताकडून कर वजावट (Tax Deducted at Source) आणि उत्पन्नाच्या स्त्रोताकडे जमा केलेला कर (Tax Collected at Source). या दोन्ही करांसाठी व्यक्तीकडून रिटर्न फाइल करणे आवश्यक असते.म्हणूनच आणि हे प्रकार चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी, त्यांच्यातील प्रमुख फरक पाहणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. पाहुयात या दोन प्रकारातील प्रमुख फरक कर संकलक आणि कर वजा करणार्‍यांची जबाबदारी?१. कर संग्राहकाला कर संकलन खाते क्रमांक (Tax collection account number) प्राप्त करणे आवश्यक आहे. तर, कर कपात करणार्‍याला कर कपात खाते क्रमांक (Tax deduction account number) मिळणे आवश्यक आहे.२. टीडीएस/टीसीएसशी संबंधित प्रत्येक दस्तावेजात प्राप्त कर क्रमांक उपलब्ध असणे आवश्यक आहे.३. कर संग्राहकाला त्या विशिष्ट कालावधीत लागू असलेल्या दराने कर जाणून घेणे आणि गोळा करणे आवश्यक आहे. कर कपात करणार्‍याला वजावटीसाठी तीच माहिती असणे आवश्यक आहे.४. निश्चित केलेल्या देय तारखा लक्षात ठेवून गोळा केलेला आणि कापलेला कर केंद्र सरकारकडे जमा करणे आवश्यक आहे.५. विशिष्ट कालावधीनुसार नेमून दिलेला TDS/TCS रिटर्न आणि TDS स्टेटमेंट्स आयकर कायदा, 1961 अंतर्गत निश्चित केलेल्या देय तारखांना किंवा त्यापूर्वी सादर करणे आवश्यक.६. प्राप्तिकर रिटर्न भरण्याच्या देय तारखांच्या आधी खरेदीदार आणि प्राप्तकर्ता यांना अनुक्रमे TCS आणि TDS प्रमाणपत्रे दिली जातात.कर कपात करणार्‍या आणि कर जमा करणार्‍यांनी कर भरणे बंधनकारक आहे. जर त्यांनी कर भरला नाही तर त्यांना त्याचे काही परिणाम भोगावे लागतातकर न भरल्यास काय होईल?जर एखादी व्यक्ती स्त्रोतावर कर कपात/वसुली करण्यात अयशस्वी झाली किंवा नंतर वजावट/संकलन करण्यात अयशस्वी झाली, तर पुढे काय होते पाहणे आवश्यक आहे. आकारण्यात आलेला कर१. जर पेमेंट केले गेले नाही, तर कर रकमेवर @१% व्याज द्यावे लागेल. हे दर महिन्याला भरावे लागेल. (ज्या तारखेपासून कर कपात करण्यायोग्य आहे त्या तारखेपासून त्याच्या कपातीच्या तारखेपर्यंत.)२. कराच्या रकमेवर १.५% व्याज आहे. ही व्याजाची रक्कम प्रत्येक महिन्यासाठी किंवा एका महिन्याच्या काही भागासाठी कर कपात केल्याच्या तारखेपासून केंद्र सरकारला दिली जाते त्या तारखेपर्यंत मोजले जाते.दंड आकारलादंडाची रक्कम सामान्यत: न भरलेल्या कराच्या रकमेइतकीच असते किंवा कर कापला जात नाही.खटलाकाही प्रकरणांमध्ये दंडासह ३ महिने ते ७ वर्षांपर्यंत कारावासाची शिक्षाही होऊ शकते.खर्चाची अस्वीकृतीजर कापला गेला नाही किंवा भरला गेला नाही, तर कर कपातीसाठी अनिवार्य खर्च (पगार वगळता) देखील कर मोजण्यासाठी उत्पन्नातून वजा केला जात नाही.> TCS साठी, व्याज फ्लॅट @1% आकारला जातो> TCS साठी, खर्चाची अस्वीकृती लागू केली जात नाही.> टीडीएस/टीसीएस टॅक्स क्रेडिटवर संक्षिप्त माहितीTDS मध्ये, प्राप्तकर्त्याला पेमेंट करताना कर कापला जातो तर TCS मध्ये खरेदीदाराकडून कर वसूल केला जातो. TCS ही विशिष्ट वस्तूंसाठी कर संकलन पद्धत आहे. ज्या व्यक्तीच्या उत्पन्नातून कर कापला जातो आणि ज्यांच्या खरेदी खर्चातून कर वसूल केला जातो त्यांना काही फायदे उपलब्ध आहेत. हा लाभ टीडीएस/टीसीएस क्रेडिटच्या स्वरूपात घेतला जातो.फरक समजून घेण्यासाठी पाहू या उदाहरणएबीसी प्रायव्हेट लिमिटेड ही कंपनी तिच्या कार्यालय/व्यावसायिक जागेसाठी ६०,००० रुपये मासिक भाडे देत आहे. कंपनीला वार्षिक भाडे ७.२ लाख रुपयांपर्यंत आहे. ही रक्कम २ लाख ४० हजार रुपयांच्या TDS नॉन-डिडक्शन मर्यादेपेक्षा जास्त आहे. त्यामुळे एबीसी प्रा. लिमिटेड TDS १०% कापेल. म्हणजेच दरमहा ६००० रुपये आणि घरमालकाला दरमहा ४४,००० रुपये देते.जेव्हा मालक आयकर रिटर्न फाईल करतो, तेव्हा तो ७२,००० रुपयांच्या TDSचा दावा करताना (आधीपासूनच वजा केलेले) एकूण उत्पन्न ७.२ लाख रुपये इतके दाखवेल ज्याला TDS क्रेडिट म्हणतात.त्याचप्रमाणे, श्री. के हे लाकूड व्यापारी आहेत आणि श्रीमती एन त्यांच्याकडून ६०,००० रुपयांचे लाकूड खरेदी करतात. परंतु, श्रीमती एन यांना श्री के.ला ६३,००० रुपये [६०,००० + (५%*६०,०००)] भरावे लागतील. म्हणून, श्री के यांनी ३००० रुपये TCS @ ५% गोळा केले आहेत.ITR दाखल करताना, श्रीमती एन एकूण कर दायित्व क्रेडिट म्हणून ३००० रुपयांचा दावा करू शकतात ज्याला TCS क्रेडिट म्हणतात.GST अंतर्गत TCS ची गणनाप्रत्येक ई-कॉमर्स व्यवसायाला निव्वळ व्यवहाराच्या मूल्यावर विशिष्ट प्रमाणात कर गोळा करणे आवश्यक आहे. हा नियम १ ऑक्टोबर २०१८ पासून लागू झाला. यात ई-कॉमर्स ऑपरेटरद्वारे वस्तू किंवा सेवा पुरवण्यात गुंतलेला कोणताही पुरवठादार पुरवठ्यासंबंधी कर वसूल करतो. ई-कॉमर्स ऑपरेटरद्वारे पुरवठा केला गेला तरच टीसीएसचे संकलन शक्य आहे.अशा परिस्थितीत TCS कर दर १% (जेथे; ०.५% CGST + ०.५% SGST) किंवा १% IGST असतो.

from Marathi News: मराठी बातम्या, Latest News in Marathi, Breaking Marathi News, Marathi News Paper | Maharashtra Times https://ift.tt/JjgwBOf