Breaking

Thursday, December 19, 2024

बोट अपघाताला फक्त नौदलच नाही तर बोटीची कंपनीही जबाबदार, तपासात धक्कादायक कारणं उघड https://ift.tt/HIZuGdW

अमुलकुमार जैन, रायगड : महाराष्ट्राची राजधानी असलेल्या मुंबई येथील गेट वे ऑफ इंडिया येथून उरण तालुक्यातील एलिफंटा घारापुरीसाठी निघालेल्या नीलकमल बोटीचा दुर्दैवी अपघात घडला. नौदलाच्या स्पीड बोटीने नीलकमल बोटीला जोरदार धडक दिल्याने हा अपघात घडला. या अपघातात आतापर्यंत १४ जणांना प्राण गमवावा लागला आहे. नीलकमल या बोटीवर सुविधांचा अभाव आणि नियमांची योग्य माहिती नसल्याने या भीषण अपघातात नौदल बोटीतील अधिकारी, कर्मचारी तसेच कंपनीचे प्रतिनिधी यांच्यासहित प्रवाशांना आपला जीव गमवावा लागला आहे. या अपघातानंतर अनेक प्रकारचे सवाल उपस्थित होत आहेत.मुंबई येथील गेट वे ऑफ इंडिया येथून रायगड जिल्ह्यातील उरण तालुक्यातील एलिफंटा, घारापुरी व अलिबाग तालुक्यातील मांडवा तसेच भाऊचा धक्का येथून अलिबाग तालुक्यातील रेवस व उरण तालुक्यातील मोरा, रेवस, अलिबाग तालुक्यातील रेवस ते उरण तालुक्यातील करंजा या समुद्री मार्गात हजारो प्रवाशी हे व्यवसाय नोकरी किंवा पर्यटनानिमित्त प्रवास करीत असतात.महेश टूर्स अँड ट्रॅव्हल्स यांच्या मालकीच्या नीलकमल बोटीमधून दुपारी तीन दुपारी तीनच्या सुमारास घारपुरी येथे जाण्यासाठी निघालेल्या प्रवाशांवर काळाने घाला घातला. नौदलाच्या स्पीड बोटीमध्ये बसविण्यात आलेल्या नवीन इंजिनची चाचणी घेत असताना नौदलाची बोट ही येऊन नीलकमल बोटीला येऊन धडक दिल्याने भीषण अपघात झाला. दुपारी ३ वाजून ५५ मिनिटाच्या सुमारास ही घटना घडली. दरम्यान या बोटीमध्ये क्षमतेपेक्षा अधिक प्रवासी बसविण्यात आले होते. ज्यामध्ये वीस लहान बालकांचाही समावेश होता. नौदलाच्या बोटीच्या धडकेमुळे ‘नीलकमल’ बोट कलंडली आणि बुडू लागली. या भीषण अपघातात १३ जणांना आपले प्राण गमवावे लागले. तर सुमारे ९८ जण जखमी झाले आहेत. यानंतर नीलकमल बोटीवरील आवश्यक सुविधांचा अभाव, नीलकमल बोटीचा वेग, बोटीतील क्षमतेपेक्षा अधिक प्रवासी, समुद्रमार्गे प्रवास करणाऱ्यांची सुरक्षा आदींच्या बाबतील अनेक प्रश्न उपस्थित केले जात आहेत. या अपघाताची चौकशी करण्यात येणार असल्याची माहिती प्रशासनाकडून देण्यात आली आहे.भारतीय नौदलातील अधिकारी यांच्या माहितीनुसार, नौदलाच्या ताफ्यातील स्पीड बोटीच्या इंजिनची चाचणी सुरू असताना हा अपघात घडला. नौदलाच्या बोटीवर असलेल्या एका नौसैनिकासह ‘ओरिजनल इक्विपमेंट मॅन्युफॅक्चरर’ या कंपनीच्या दोन कर्मचाऱ्यांचा या अपघातात मृत्यू झाला आहे. नीलकमल या बोटीवरील सुविधांचा अभाव आणि नियमांची पायमल्ली यामुळे अपघातात अधिक जीवितहानी झाल्याचे समोर येत आहे. नियमानुसार या बोटीची क्षमता ८० प्रवाशांची असताना त्यावर शंभरपेक्षा अधिक प्रवासी असल्याचे देखील वृत्त आहे. त्याचप्रमाणे नियमानुसार बोटीतील प्रत्येक प्रवाशाला लाईफ जॅकेट मिळणं बंधनकारक आहे. प्रवाशांनी ते प्रवासादरम्यान घालणंही अपेक्षित आहे. मात्र बोट बुडत असताना प्रवाशांना लाईफ जॅकेट्स मिळाले नाहीत, अशी माहिती अपघातग्रस्तांनी दिली. बोटीवर क्षमतेपेक्षा अधिक प्रवासी होते, मात्र कर्मचारी पाच ते दहाच होते. अपघातानंतर बोटीवर गोंधळाची परिस्थिती निर्माण झाली. ती परिस्थिती नियंत्रणात ठेवण्यासाठी, लाईफ जॅकेट पुरवण्यासाठी, आपत्कालीन परिस्थितीत काय करावं हे सांगण्यासाठी बोटीवर पुरेसं प्रशिक्षित मनुष्यबळ नव्हतं. त्यामुळे समुद्रमार्गे बोटीने प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांच्या सुरक्षेसंदर्भात विविध प्रश्न उपस्थित केले जात आहेत.'प्रवासी बोटीवर आवश्यक ती आपत्कालीन काळात योग्य रितीने संवाद साधला जाण्यासाठी तयार केली गेलेली नियमावलीची माहिती उपलब्ध नसल्याने बोटीला धडक लागल्यानंतर प्रवाशांनी आपल्या सुरक्षेसाठी काय करावं यासंदर्भात कर्मचाऱ्यांनी कोणतंही मार्गदर्शन किंवा कोणतीही घोषणा केली नाही. यामुळे स्वत:चा जीव वाचवण्यासाठी घाबरलेले प्रवासी मिळेल ते लाईफ जॅकेट हातात पकडून ठेवत होते. यापुढे नेमकं काय करायचं, तेच त्यांना समजत नव्हतं. बोटीवर प्रचंड गोंधळाची परिस्थिती होती,' असे अपघातग्रस्ताने सांगितले. घटनेच्या वेळी बोटीमध्ये लाईफ जॅकेट्सचा मोठा साठा उपलब्ध होता, मात्र बोट बुडू लागेपर्यंत कोणत्याही प्रवाशाने किंवा क्रू मेंबरने ते घातलेलं नव्हतं. या घटनेनंतर एका वरिष्ठ बंदर अधिकाऱ्याने सुरक्षेची अपुरी अंमलबजावणी आणि फेरी ऑपरेटर, नियामक प्राधिकरण यांच्याकडून दक्षतेचा अभाव असल्याची तक्रार केली आहे. लाईफ जॅकेट्ससह सुज्ज असलेली जेएनपीटी पायलट बोट वेळेवर बचावकार्यासाठी पोहोचल्याने आणखी मोठी जीवितहानी टळली, असे बचाव कार्यात सहभागी असलेल्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले.स्पीड बोटीमध्ये दोन नौदल अधिकारी आणि चार कंपनीचे प्रतिनिधी होते, जे नवीन इंजिनची चाचणी घेत होते, असा दावा नौदलाच्या अधिकाऱ्यांनी केला आहे. या घटनेत भारतीय नौदलाचे महेंद्रसिंह शेखावत आणि कंपनीचे दोन प्रतिनिधी-प्रवीण शर्मा आणि मंगेश यांचा मृत्यू झाला. स्पीड बोटीमधील चाचणीचा भाग असलेला एक व्यक्ती गंभीर जखमी झाला आहे आणि इतर दोन जणांवर उपचार सुरू आहेत. तटरक्षक दल आणि सागरी पोलिसांच्या समन्वयाने नौदलाने घटनेनंतर तात्काळ शोध आणि बचावकार्य सुरू केलं. बचाव कार्यात चार नौदल हेलिकॉप्टर, ११ नौदल क्राफ्ट, एक तटरक्षक नौका आणि तीन सागरी पोलीस बोटींचा समावेश होता. या दुर्घटनेमागील नेमकं कारण समजून घेण्यासाठी चौकशी मंडळाचं आयोजन केलं जाईल. इंजिन कसं बिघडलं ते आम्ही तपासू आणि या दुर्घटनेला इतर काही घटक कारणीभूत आहेत का ते ठरवू, असं अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केलं.'बोटींवर लाईफ जॅकेट्स ठेवणं बंधनकारक असताना आपत्कालीन परिस्थितीचा सामना केल्याशिवाय प्रवासी क्वचितच ते परिधान करतात. ही सामान्य आळस घातक ठरू शकते”,तसेच फेरींना परवाना देणाऱ्या अधिकाऱ्यांनी बोटीमधील सर्व प्रवाशांना लाईफ जॅकेट्स पुरवल्या आहेत का आणि प्रवासादरम्यान त्यांनी ते वापरलेत का, याची खात्री करावी. त्यात अयशस्वी ठरलेल्या फेरी ऑपरेटरना दंड ठोठावला पाहिजे. भविष्यात अशा दुर्घटना टाळण्यासाठी सुरक्षेच्या उपाययोजना महत्त्वाच्या आहेत’ असे बंदर अधिकारी यांनी सांगितले आहे.


from Marathi News: मराठी बातम्या, Latest Marathi Breaking News & Headlines, Maharashtra Vidhan Sabha Elections Result News in Marathi | Maharashtra Times https://ift.tt/X8S5etW

No comments:

Post a Comment