म. टा. विशेष प्रतिनिधी, मुंबई करोना रुग्णसंख्येत होत असलेल्या वाढीनंतर ऑक्सिजनचा तुटवडा भासू लागला आहे. या पार्श्वभूमीवर कायमस्‍वरूपी उपाययोजना म्‍हणून १२ रुग्‍णालयांमध्‍ये मिळून १६ उभारण्‍याचा निर्णय महापालिकेने घेतला आहे. वातावरणातील हवेतून प्राणवायू निर्माण करून तो रुग्णांना पुरवण्‍यात येईल. या प्रकल्पांतून दररोज ४३ मेट्रिक टन निर्माण होणार असून त्यासाठी ९० कोटी रुपये खर्चाच्या निविदा मागवण्यात आल्या आहेत. ही प्रक्रिया पूर्ण होवून कार्यादेशाला मंजुरी मिळताच एका महि‍न्‍यात हे प्रकल्प उभारले जाणार आहेत. करोनाच्‍या वाढत्या संसर्गामुळे मुंबईत रुग्णांची संख्या झपाट्याने वाढत चालली आहे. बाधित रुग्‍णांच्‍या फुप्‍फुसांना होणारा संसर्ग लक्षात घेता, त्‍यांना सातत्‍याने आणि अधिक क्षमतेने प्राणवायू पुरवावा लागतो. वेळप्रसंगी प्राणवायू पुरवठ्याअभावी कोविडबाधित रुग्णांना एका रुग्णालयातून दुसऱ्या रुग्णालयात स्थलांतरित करावे लागले आहे. रुग्‍णालयांकडून प्राणवायूची मागणी मोठ्या प्रमाणावर वाढली आहे. प्राणवायू उत्‍पादक आणि वाहतूकदारांच्‍या क्षमता व मर्यादा लक्षात घेता मागणी व पुरवठा यांचा मेळ घालताना सरकार आणि पालिकेची कसरत होते आहे. या स्‍थ‍ितीत पालिकेने आपल्या रुग्‍णालयांमध्‍ये स्‍वतःचे प्राणवायू निर्मिती प्रकल्प उभारण्‍याचे ठरवले आहे. पालिकेने दोन वर्षांपूर्वी कस्तुरबा रुग्णालयात प्रतिदिन सुमारे ५०० घनमीटर क्षमतेचा प्राणवायू निर्मिती प्रकल्प उभारला आहे. तर जोगेश्‍वरीत बाळासाहेब ठाकरे ट्रॉमा रुग्णालयामध्ये वर्षभरापूर्वी प्रतिदिन १ हजार ७४० घनमीटर क्षमतेचा प्रकल्प उभारला आहे. या दोन्‍ही रुग्‍णालयांतील प्राणवायू निर्मिती प्रकल्प व्यवस्थित कार्यरत असून कोविड संसर्गाच्‍या काळात ते अत्यंत मोलाचे ठरत आहेत, अशी माहिती पालिकेचे अतिरिक्त आयुक्त पी. वेलरासू यांनी दिली. असा साकारणार प्रकल्प वातावरणातील हवेतून प्राणवायू निर्मिती (पी. एस. ए.) तंत्राद्वारे जागेवर प्राणवायूची निर्मिती करणारे हे प्रकल्प असतील. पालिकेच्या रुग्णालयांची ऑक्सिजनची गरज प्रकल्प उभारण्‍यासाठी लागणाऱ्या जागेची तसेच तेथील विद्युत पुरवठ्याची क्षमता लक्षात घेऊन एक किंवा दोन यंत्रे संबंधित ठिकाणी बसविले जातील. या प्रकल्पामुळे ऑक्सिजन सिलिंडर सांभाळण्याची व भरण्याची दगदग राहणार नाही. परिणामी यंत्रणेवरचा ताण कमी होण्यास मोठी मदत होणार आहे. प्राणवायू पुरवठादारांकडून जम्बो सिलिंडरद्वारे मिळणाऱ्या प्रति लिटर प्राणवायूच्या खर्चाच्या तुलनेत पालिकेच्या प्रकल्पांतून त्‍यापेक्षा अर्ध्‍याहून कमी दराने प्राणवायू निर्मिती होणार असून हे प्रकल्प किमान १५ वर्षे ते कमाल ३० वर्षे सुरू राहू शकतात. असा तयार होणार प्राणवायू वातावरणातील हवा शोषून, पी. एस. ए. तंत्राचा वापर करून रुग्णांना प्राणवायू पुरवठा करताना, सर्वप्रथम यंत्रांमध्‍ये योग्‍य दाबाने हवा संकलित (कॉम्‍प्रेस) केली जाते. त्‍यानंतर ती हवा शुद्ध (फ‍िल्‍टर) करण्‍यात येते. त्‍यामुळे हवेतील अशुद्ध घटक जसे की, धूळ, तेल/इंधन यांचे अतिसूक्ष्‍म कण, इतर अयोग्‍य घटक गाळून वेगळे केले जातात. या प्रक्रियेनंतर उपलब्‍ध झालेली शुद्ध हवा 'ऑक्सिजन जनरेटर'मध्‍ये संकलित केली जाते. ऑक्सिजन जनरेटरमध्‍ये असलेल्या झि‍ओलीट या रसायनयुक्‍त मिश्रणाद्वारे या शुद्ध हवेतून नायट्रोजन व ऑक्सिजन हे दोन्‍ही वायू वेगळे केले जातात. वेगळा करण्‍यात आलेला ऑक्सिजन हा योग्‍य दाबासह स्‍वतंत्रपणे साठवला जातो. तेथून तो पाइपद्वारे रुग्‍णांपर्यंत पोहोचवला जातो.
from Marathi News: मराठी बातम्या, Latest News in Marathi, Breaking Marathi News, Marathi News Paper | Maharashtra Times https://ift.tt/3tP8YCR
No comments:
Post a Comment