मुंबई- प्राण हे हिंदी चित्रपटसृष्टीतील सर्वात प्रसिद्ध आणि दिग्गज खलनायक म्हणून ओळखले जायचे. विशेष म्हणजे खलनायक असूनही ते नायकापेक्षा जास्त फी घेत असत. राज कपूरही त्यांची फी देण्यास असमर्थ होते. खलनायक होण्यापूर्वी ते एक नायक होते. लाहोरमध्ये चित्रपट करायचे. फाळणी झाली अन् मग त्यांच्या आयुष्यात बरीच वळणे आली. त्यामध्ये त्यांना त्यांची सर्वात मौल्यवान वस्तू गमवावी लागली आणि पत्नीचे दागिनेही विकावे लागले. पण त्यांनी हार मानली नाही. त्यांनी आपल्या मेहनतीच्या आणि क्षमतेच्या जोरावर बॉलिवूडमध्ये आपला ठसा उमटवला. त्यांच्या १०५ व्या जयंतीनिमित्त त्यांच्या आयुष्यातील काही मनोरंजक गोष्टी जाणून घेऊया. प्राण यांचा जन्म १२ फेब्रुवारी १९२० रोजी लाहोर येथे झाला. त्यांचे पंजाबी हिंदू कुटुंब श्रीमंत होते, परंतु त्यांचे संगोपन जुन्या दिल्लीतील बल्लीमारन येथे झाले. त्यांचे वडील केवल कृष्ण सिकंद अहलुवालिया हे सिव्हिल इंजिनिअर आणि सरकारी सिव्हिल कॉन्ट्रॅक्टर होते. प्राण अभ्यासात खूप हुशार होते. विशेषतः गणितात. त्यांच्या वडिलांची नोकरी सतत बदलत राहायची म्हणूनच ते उत्तर प्रदेशातील देहरादून, लाहोर, कपूरथळा, मेरठ आणि उन्नाव येथेही राहिलेले. त्यानंतर रामपूरमध्ये मॅट्रिक हायस्कूलचे शिक्षण पूर्ण केले. प्राण यांना अभिनेता नव्हे तर छायाचित्रकार व्हायचे होते. यासाठी ते दिल्लीतील एका कंपनीतही रुजू झाले होते. त्यावेळी त्यांना २०० रुपये महिना पगार होता. त्यानंतर ते शिमलाला गेले आणि 'रामलीला'च्या स्थानिक मंचात सीतेची भूमिका करु लागले. या नाटकात मदन पुरी यांनी रामाची भूमिका साकारली होती. प्राण यांची लाहोरमधील एका दुकानात लेखक वली मोहम्मद अली यांच्याशी भेट झाली आणि त्यानंतर त्यांना दलसुख एम पंचोलीच्या 'यमला जाट' या पंजाबी चित्रपटात पहिली भूमिका मिळाली. या चित्रपटासाठी त्यांना ५० रुपये मिळत होते, तरीही त्यांनी फोटोग्राफरची नोकरी सोडली. हा १९४० चा काळ होता. यानंतर ते 'नूरजहाँ' आणि 'दुर्गा खोटे' मध्ये दिसले. मुंबईत येण्यापूर्वी त्यांनी सुमारे २२ चित्रपटांमध्ये नायक म्हणून काम केले होते. त्यावेळी ते लाहोरमध्ये होते. त्यानंतर १९४७ मध्ये देशाची फाळणी झाली मग ते भारतात आले. मुंबईत स्थलांतरित झाल्यानंतर त्याच्या आयुष्यात दोन गोष्टी घडल्या. प्रथम, फाळणीत त्यांना त्यांचा जीवलग पाळीव कुत्रा गमावायला लागला. दुसरे म्हणजे, इथे आल्यानंतर त्यांना खूप संघर्ष करावा लागला. ते ६ महिने बेरोजगार होते. त्यांचे चित्रपट १९४४ ते १९४७ पर्यंत अविभाजित भारतात बनवले गेले होते, परंतु काही चित्रपट फाळणीनंतर फक्त पाकिस्तानमध्ये प्रदर्शित झाले. प्राण यांचे लग्न १९४५ मध्ये झाले. पुढे दोन वर्षांनी, देशाच्या फाळणीनंतर, ते त्यांच्या पत्नी शुक्लासह मुंबईत आले. तो ताज हॉटेलमध्ये राहिले, पण बिल इतके जास्त झाले की ते भरण्यासाठी त्यांना त्यांच्या पत्नीचे दागिने विकावे लागले आणि दुसऱ्या हॉटेलमध्ये काम करावे लागले. १९४८ मध्ये, प्रसिद्ध लेखक सआदत हसन मंटो आणि अभिनेता श्याम यांच्या मदतीने, त्यांना बॉम्बे टॉकीजच्या 'जिद्दी' चित्रपटात भूमिका मिळाली. देव आनंद आणि कामिनी कौशल यांनी यात भूमिका केल्या होत्या. पुढे ५० च्या दशकात प्राण बॉलिवूडमधील सर्वात प्रसिद्ध खलनायक बनले होते. १९४० ते १९४७ पर्यंत प्राण पडद्यावर एक हिरो होते. त्यानंतर त्यांनी १९४८ ते १९९१ पर्यंत नकारात्मक भूमिका साकारल्या. मग सहाय्यक भूमिका साकारायला त्यांनी सुरुवात केली. 'बॉबी'च्या कास्टिंग दरम्यान प्राणची फी इतकी जास्त होती की राज कपूर ही ती देऊ शकले नाहीत. तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की १९७० ते १९७५ दरम्यान प्राण ५ ते १० लाख रुपये फी आकारत होते. प्राण यांनी एक चित्रपट फक्त एक रुपयाच्या साइनिंग अमाउंटवर केला होता. प्राणबद्दल आणखी एक मनोरंजक गोष्ट म्हणजे, त्यांना स्मोक पाइप्स गोळा करण्याचा छंद होता. त्यांनी चालण्यासाठी काठ्याही गोळा केल्या, ज्यापैकी काहींमध्ये तलवारी लपवलेल्या होत्या. प्राणचे पूर्ण नाव काय प्राण कृष्ण सिकंद अहलुवालिया असे त्यांचे पूर्ण नाव होते. त्यांनी म्हटले होते की फाळणीच्या वेळी त्यांनी गमावलेली सर्वात मौल्यवान वस्तू म्हणजे त्यांचा पाळीव कुत्रा. नंतर जेव्हा ते मुंबईत यशस्वी झाला तेव्हा त्यानी बुलेट, व्हिस्की आणि सोडा नावाचे तीन कुत्रे पाळले. दीर्घ आजारानंतर हृदयविकाराच्या झटक्याने २०१३ मध्ये त्यांचे निधन झाले. ते ९३ वर्षांचे होते. त्यांचा शेवटचा चित्रपट 'दोष' होता, जो २००७ मध्ये प्रदर्शित झाला होता.
from Marathi News: मराठी बातम्या, Delhi Election 2025-26, Latest Marathi Breaking News & Headlines, Election 2025 Live in Marathi | Maharashtra Times https://ift.tt/UoQ0Fnc
No comments:
Post a Comment